ضرورت استفاده از ضدیخ بتن در هوای سرد چیست؟

انجام عملیات بتن ریزی در فصول سرد سال یکی از معضلات مهم در ساخت و ساز به شمار می رود و چنانچه افراد در این فصول مشغول به کار باشند مطمئناً با این مشکل بر خواهند خورد و اینجاست که اهمیت ضدیخ بتن در هوای سرد مشخص می گردد.

درجه حرارت پایین هوا سبب می شود سرعت خشک شدن مخلوط سیمان و آب افت کند، این امر ضمن افت پایداری نهایی بتن، کلیه برنامه ریزی های پروژه را نیز برهم میزند. از طرفی ممکن است در صورت کاهش شدید دما آب درون بتن یخ بزند که در این صورت بتن با اختلالات شدیدی مواجه خواهد شد. چرا که دقیقاً در همان نقاط، بتن فاقد مقاومت خواهد بود و به عبارتی بتن حاصل در این شرایط پایداری یک بتن معمولی را ندارد.

هنگامیکه این عملیات در هوای سرد انجام می گیرد واکنش سیمان به کندی صورت می پذیرد. لذا زمان سفت شدن بتن طولانی تر شده و در آخر سبب می شود تا در روزهای ابتدایی مقاومت زیادی ایجاد نگردد. به همین علت در فصل های یخ بندان که با کاهش دما (پایین تر از 5 درجه سانتی گراد) روبرو هستیم مجبوریم در حین عملیات بتن ریزی موقعیت هایی را ایجاد کنیم تا بتن بتواند روند طبیعی و معمولی خشک شدن خود را طی کند. پس متوجه شدیم که استفاده از ضدیخ بتن در هوای سرد یکی از امور اجتناب ناپذیر به شمار می رود.

آشنایی با ضدیخ بتن در هوای سرد

این ترکیب به علت حضور یون های فعال، واکنش را به شکل موثرتری پیش می برد، این یون ها با سیمان موجود وارد واکنش شده و سبب افزایش دمای هیدراتاسیون داخل بتن تازه ریخته شده می شوند. در نهایت گیرایی بتن را از دوازده ساعت به پنج ساعت کاهش خواهند داد. در مقابل نیز سبب افزایش پروسه گیرش در بتن می گردند.

بهره گیری از ضدیخ بتن در هوای سرد سبب عدم انجماد و ارتقاء استقامت و پایداری بتن در برابر پروسه ذوب و یخ می گردد. دقت داشته باشید که کل روند هیدراتاسیون سیمان در بهترین حالت ممکن در دمای 10 الی 25 درجه سانتی گراد انجام می پذیرد. طبیعتاً هنگامی که افت دمای هوا به همراه وزش باد باشد، روند انجماد بیشتر خواهد بود.

البته نباید از این موضوع غافل شد که علاوه بر درجه هوا، فاکتورهای دیگری مثل کیفیت سیمان استفاده شده و میزان آب نیز در روند یخ زدگی بتن موثر هستند. چنانچه آب استفاده شده زیاد باشد در هنگام یخ زدگی، اگر فشار انبساطی از پایداری کششی بتن بیشتر شود سبب خسارت و یا ایجاد ترک در بتن خواهد شد.
هنگامیکه بتن در برابر این روند تخریبی در امان باشد با اینکه در معرض کاهش دما قرار می گیرد اما می تواند مقاومت نهایی را کسب نماید. در چنین موقعیت هایی نیازی به تامین رطوبت نیست مگر در روزهای گرم.

نکات استفاده از ضدیخ بتن در هوای سرد

همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره شد تمام سعی مهندسین اجتناب از یخ‌ زدگی بتن تازه ریخته شده می باشد. اما در این حین رعایت چند نکته حیاتی است که این موارد را با یکدیگر مرور میکنیم:

• بهتر است ترکیبات مصرف شده در حین فرآیند بتن ریزی را توسط تجهیزات خاص گرم کنیم. به طور مثال آب را حرارت دهیم. با انجام این عمل می‌توانیم دمای بتن را تا میزان زیادی افزایش دهیم. توصیه می گردد که عملیات گیرش بتن در دمای حدود 8 الی 12 درجه سانتی گراد انجام گیرد و تا سه روز بعد از بتن ریزی دمای بتن پایین تر از ده درجه سانتی گراد نیاید.
• هنگامی که ضدیخ بتن در هوای سرد اضافه می شود، فعل و انفعال مخلوط کلسیم آلومینات درون سیمان افزایش داشته و حرارت ایجاد از این مکانیسم سبب افزایش روند گیرش بتن خواهد شد. با افزودن ضد یخ از حجم آب استفاده شده بر طبق اسلامپ استاندارد کم می شود. همین امر موجب ارتقاء تراکم پذیری بتن تازه می شود که در نهایت بتن حاصل در برابر رخدادهایی چون انجماد و ذوب پایداری بسیار خوبی را از خود نشان خواهد داد.

نکات دیگر

• از سیمانی استفاده کنید که واجد مقاومت زودرس است.
• توصیه می شود که در چنین حالاتی در صورت امکان از سیمان درجه سه بهره برده شود چرا که میزان گیرش بالایی دارد.
• دقت داشته باشید که میانگین حرارت شبانه روز پایین تر از پنج درجه سانتی گراد باشد. یعنی به عبارتی تفاوت دمای شب و روز زیاد نباشد.
• حتماً برف را از سطح خارجی آرماتورها و قالب ها پاک کنید و اگر امکان آن وجود دارد این بخش ها را نیز گرم کنید.
• متریال استفاده شده و مصالح را در برابر باد و یا رطوبت نگذارید.
• چنانچه بتن به صورت مکرر در برابر یخ زدگی و ذوب قرار دارد، حتماً از ترکیبات حباب زا استفاده کنید.
• پیش از مخلوط کردن ماسه، توجه داشته باشید که همراه با یخ و یا برف نباشد.
• چنانچه در حین عملیات از ترکیبات روان کننده بهره نبرده اید می بایست ضخامت اسلامپ ها کمتر از 50 میلی متر باشند.
• اگر بتن استفاده شده از نوع مسلح است، ضدیخ بتن در هوای سرد باید فاقد کلرید کلسیم باشد.
• ضد یخ استفاده شده حتماً با بتن سازگار باشد.

کاربردهای استفاده از ضدیخ بتن در هوای سرد (فاقد کلرید)

اگر بخواهیم به طور مختصر و چکیده مزایا و کاربردهای ضدیخ بتن در هوای سرد و فصول سرما را نام ببریم شامل موارد زیر خواهد شد:

• برای پیشگیری از افت دمای غیر متعادل در انواع بتن
• به دلیل ساخت و جابجایی بتن در فصول سرد
• در صورت نیاز به پروسه های تعمیری و یا بازسازی در فصل زمستان به منظور باز کردن فوری قالب های پیش ساخته
• افزایش گیرش فوری بتن به جهت مصرف فوری آن در سازه های بتنی، هنگامی که احتمال کاهش سریع دما وجود دارد.

مزایای بهره گیری از ضد یخ بتن مسلح فاقد کلراید

برای ساخت این ضد یخ از مرغوب ترین متریال بهره گرفته شده است. این ترکیب واجد غلظت بسیار بالایی بوده که در زمان کم، نتیجه‌ ای بسیار راضی کننده و بدون خطرات احتمالی ایجاد می کند. به منظور تولید این ترکیب هیچگاه از ترکیبات کلراید استفاده نمی شود اما در ساختار آن از ترکیباتی بهره گرفته شده است که تا دمای 10- درجه سانتی گراد یخ نمی زنند.