برای آنکه بدانیم دوغاب چیست بهتر است بگوییم که این ترکیب یکی از اصلی ترین و حیاتی ترین متریال به کار رفته در تمامی سازه ها و ساختمان ها محسوب می شود. به طور کلی دوغاب ترکیبی سوسپانسیونی بوده که چگالی و ویسکوزیته بالایی داشته و بر اساس ترکیبات استفاده شده ممکن است چگالی و اندازه متفاوتی را شامل شود لذا سایز متریال شامل رنج یک میکرون تا صد میلی متر خواهد بود.
همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره شد یکی از فاکتورهای جزئی اما کلیدی در پروسه های ساختمان سازی استفاده از همین ترکیب می باشد. برای آنکه بدانیم علت اهمیت استفاده از دوغاب چیست با ما تا پایان این متن همراه باشید.
چنانچه در پروژه های ساختمان سازی دخیل هستید، بر این مسئله واقف خواهید بود که بتن های لحاظ شده در فونداسیون ها ممکن است واجد درز و فاصله باشند که اگر پر نشوند می توانند مقاومت نهایی سازه را تهدید کنند. به نظر شما برای این کار از چه ترکیبی استفاده می شود؟ آیا ترکیبی وجود دارد که بتواند حتی در بین درز های بسیار ظریف بتن رسوخ کند؟ جواب کلیه این سوال ها استفاده از سوسپانسیون دوغاب است.
این ترکیب حیاتی در انواع متنوعی ساخته می شود که هر نمونه سازگار با نوع ویژه ای از بتن می باشد. به علاوه حتی در موارد جزئی، برای پر کردن درزهای سرامیک و انجام پروژه کاشی کاری نیز بسیار کاربردی است. سازگاری این سوسپانسیون با اغلب متریال ها امکان پذیر است، تا جایی که به منظور پر کردن فاصله در اغلب حالت ها مثل موزاییک، بتن، سرامیک، سنگ و کاشی به شکلی موثر استفاده می گردد. برای آنکه بدانیم با دوغاب به چه صورت میتوان کار کرد می بایست از این ترکیب شناخت بیشتری پیدا کنیم.
هنگامی که میزان معینی سیمان را به همراه میزان معینی از آب مخلوط کنیم در نهایت ترکیب ویسکوزیته حاصل را دوغاب می نامند. از آنجایی که متریال اصلی استفاده شده سیمان است اصطلاحاً به آن دوغاب سیمانی گفته می شود.
مخلوط حاصل در مواردی مثل پر نمودن فواصل بین سرامیک و … استفاده می گردد و حتی امروزه دوغاب های بسیار رقیقی در بازار عرضه شده اند که به منظور پر کردن درز کاشی و سرامیک سرویس های بهداشتی در تمامی فضاهای کاربری استفاده می شوند. نحوه استفاده از این ترکیب بستگی به فضای کاربری و مصالح استفاده شده دارد. به طور مثال میتوان از طریق تزریق دوغاب درزگیری را انجام داد.
این دوغاب از دو ترکیب اصلی به نام سیمان سفید + پودر سنگ ساخته شده است.
مخلوطی از پودر سنگ + سیمان بی رنگ + آب + رنگ های خشک و پودری (بسته به نوع کاربرد)
برای تولید این نمونه می بایست از ترکیب پودر سنگ + آب + سیمان بی رنگ + رنگ اکریلیک با توجه به نوع نیاز استفاده کنیم. در برخی از موارد نیز در انتها کار، محلول رقیق شده ای از رنگ را پس از اتمام سیمانکاری بر روی کار میریزند تا سیمان تازه رنگ بگیرد. سپس رنگ باقی مانده بر روی کاشی ها را پاک میکنند.
برای این کار کافی است از پودر سنگ + آب + پودر سیمان سیاه استفاده کنیم. چرا که تنها رنگ خاکستری این سیمان کفایت می کند و نیازی به اضافه کردن رنگ مضاعف نیست.
چنانچه میخواهیم مخلوط نهایی رنگ مشکی داشته باشد لازم است پس از مخلوط کردن پودر سیمان سیاه + آب + پودر سنگ، از رنگ های مشکی که پایه آب دارند (مثلاً اکریلیک) بهره ببریم.
چنانچه منظور از دوغاب انواع سیمانی آن باشد ترکیبات حاصل مشتق از آب، سیمان و سایر مواد مضاعف شده دیگر خواهند بود.
چنانچه سازه نیازمند محافظت خاص در مقابل رطوبت باشد از این ترکیب به عنوان یک عایق برای پیشگیری از ورود آب استفاده می گردد.
از آنجاییکه در هنگام فونداسیون ابتدایی در تمامی سازه ها استفاده می شود، انجام درست آن در ساخت و ساز از ضرورت بالایی برخوردار است. چرا که در صورت عدم کیفیت، احتمال فرونشست سازه پس از مدتی وجود دارد.
مطمئناً به منظور انجام یک پی ریزی مطلوب، طیف گستردهای از عمل ها وجود دارد اما بدون شک یکی از کلیدی ترین گام ها در این پروسه بهره گیری از دوغاب با کیفیت به منظور پر کردن فضاهای خالی بین بتن است، چرا که ضمن عدم نفوذ آب، مقاومت نهایی سازه را در برابر فشارهای ناشی از بارهای وارده تعیین می کند.
یکی از علل استفاده این ترکیب در ملات و درون پی ریزی ساختمان این است که پس از سفت و سخت شدن، مانع از ورود کوچکترین رطوبتی به درون سازه خواهد شد. کیفیت سیمان استفاده شده میتواند کیفیت نهایی دوغاب را مشخص کند.
هنگامی که پروسه بتن ریزی انجام می گیرد، سازه در حالت فعلی، واجد ناصافی و ناهمواری های متعدد است که قرارگیری سایر تجهیزات بر روی چنین سطحی مشکل خواهد بود. در این حالت به منظور رفع این مشکل از دوغاب سیمان کمک میگیرند تا این ناصافی ها به حداقل برسد.
علاوه بر ساخت سازه، دوغاب های سیمانی به همراه ترکیبات مضاعف دیگر میتوانند در پی ریزی پایه های پل نیز استفاده شوند.
هنگامی که قرار است میلگرد و یا میله را در محلی فیکس کنند می بایست از دوغاب استفاده شود. هرچند که میتوان از ترکیبات دیگری مثل آسفالت نیز بهره برد اما از لحاظ قیمتی این کار به صرفه نیست.
در هنگام ساخت سد، در مرحله بسترسازی، به جهت به حداقل رساندن نفوذ آب به زمین از ترکیب دوغاب به همراه ترکیبات دیگر بهره برده می شود.