هر آنچه باید از چکش اشمیت (Schmidt hammer) بدانید

چکش اشمیت نامی آشنا برای کسانی است که در ساختمان سازی فعالیت دارند. چکش اشمیت یکی از رایج‌ترین ابزارهای ضربه زنی محسوب می‌شود. اما نکات مهمی در مورد چکش اشمیت وجود دارد که بسیاری از افراد از آن اطلاع ندارند.

چکش اشمیت در یک نگاه

چکش اشمیت نوعی ابزار ضربه زنی است. اما به شرطی که درست استفاده شود! هرچه دقت انجام کار بیشتر باشد اثر بخشی کار نیز بیشتر است. از سوی دیگر بی دقتی نتیجه عکس می‌دهد. چکش اشمیت نوعی ابزار غیر مخرب و سریع محسوب می‌شود. برای تعیین یکنواختی بتن در سازه مورد بررسی قرار می‌گیرد و در نهایت کیفیت بتن را مورد بررسی قرار می‌دهد. از این ابزار برای بررسی ذرات درشت دانه استفاده می‌شود.

کاربرد چکش اشمیت

در شیمی ساختمان، ابزارها نقش مهمی ایفا می‌کنند. چکش اشمیت یکی از مهمترین ابزارهایی است که در تیپ‌های مختلفی اجرا شده و هر کدام کارایی مخصوص به خود را دارد:

• تیپ N: چکش اشمیت در تیپ N محدوده اندازه‌گیری بین 20 الی 60 مگاپاسکال قدرت فشاری را پوشش می‌دهد. برای فرآیندهای مهندسی گزینه خوبی است.
• تیپ L: محدوده اندازه گیری برای این تیپ بین 20 الی 60 مگاپاسکال است و شامل انرژی ضربه‌ای می‌شود. به طوری که سه برابر کوچکتر از تیپ آن است. این مدل از چکش ها برای زمانی که اجزای کار کوچک باشد استفاده می‌شود.
• تیپ LR: این تیپ از چکش ها به طور کلی به عنوان یک نمودار نوار روی نوار کاغذ هستند.

چکش اشمیت در میراث فرهنگی نیز کاربرد دارد. به طوری که این وسیله میتواند میزان مقاومت بناهای صخره‌ای و سنگی قدیمی را بسنجد. در نهایت راهکارهایی برای افزایش مقاومت و افزایش طول عمر آن ارائه دهد.

مزایای چکش اشمیت

گاه سازه‌های بتنی و سنگی در مکانی قرار دارند که دسترسی به آزمایشگاه در آن مکان وجود ندارد. چکش اشمیت سبب می شود تا آزمایش سنجش سختی بتن خارجئاز محیط آزمایشگاهی به دقت انجام شود. در این راستا این چکش‌ها راهکار خوبی هستند. این چکش یک روش غیر مخرب است به طوری که سازه هیچ آسیبی نخواهد دید. سبب می‌شود که مقاومت بتن مورد سنجش قرار بگیرد و بررسی شود.

اینطور که مشخص است این روش مورد تایید انجمن بین المللی مکانیک سنگ است و در لیست ابزارهای ضربه زنی قرار گرفته است. انجام آزمایش‌های وا جهشی یا دینامیکی توسط این ابزار به سرعت صورت می‌گیرد.کم هزینه است و نتایج مطلوبی دارد. سنجش‌های مقاومت فشاری بتن ها در پروژه‌ها باید در زمان درستی صورت بگیرد و وقفه انداختن در این زمینه مشکل ساز می شود. این روش کمک می‌کند تا سطح یکنواختی بتن و سنگ‌ها مورد آزمایش قرار بگیرد.

روش کار با چکش اشمیت

در این بخش روش کار با چکش اشمیت را با هم بررسی کنیم:

از این چکش برای سنجش سختی بتن استفاده می‌شود. شرایط کار به این صورت است که در ابتدا میله یا پیستونی چکش می بایست در فاصله 20 سانتی متری از روی لبه سطح قرار بگیرد. سپس نوبت به تنظیم بدنه خارجی چکش است. بدنه خارجی چکش به سطح بتن فشار داده میشود. دستگاه دارای فنر مخصوصی است که باید به بخش داخلی کشیده شود. در صورتی که فنر به حد آخر کشیدگی خود رسید، چکش را به سمت بتن حرکت دهید. در این دوره دستگیره‌ها باید کشیده شود و در نهایت شاهد نیرو به سر پیستون خواهیم بود. در این زمینه جرم و فنر، بازگشت پیدا کرده و در نهایت عقربه به حرکت در خواهد آمد. روی دستگاه عددی نشان داده می‌شود و فرمولی وجود دارد که سختی سطح را محاسبه می‌کند.

قیمت چکش اشمیت

در خرید هر محصولی باید فاکتورهای موثر در قیمت را بررسی کرد و چکش اشمیت نیز در این قاعده قرار گرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت نهایی برای این چکش‌ها شامل دقت چکش، میزان مقاومت قابل اندازه گیری و همینطور جنس بدنه آن است. در صورتی که دستگاه دیجیتال قیمت بالاتری دارد. مرکز عرضه کننده و کشور تولیدکننده آن نیز با اهمیت است. جنس میله مرکزی به کار رفته نیز گاها روی قیمت تاثیر زیادی می‌گذارد.

در صورتی که قرار است با چکش، سطحی مورد سنجش قرار بگیرد باید میزان مقاومت آن سنجیده شود. مثلاً در این حالت مقاومت بیش از صد مگاپاسکال مدنظر است. حال اگر چکشی خریداری کنید که در نهایت 50 مگاپاسکال را اندازه گیری کند گزینه خوبی نخواهد بود. جنس پوسته و جنس میله مرکزی در این چکش‌ها روی کیفیت نهایی دستگاه تاثیر می‌گذارند. مثلاً اجرای پوسته‌ای از آلیاژ آلومینیوم روی بدنه سبب کیفیت بالای دستگاه شده و مقاومتی بی نظیر خواهد داشت و این موضوع قیمت نهایی کار را افزایش می دهد.

نکات مهم

در استفاده از چکش اشمیت باید یک سری نکات مهم رعایت شود:

• اصلی ترین کاربرد چکش اشمیت بررسی آسیب و شکست و سطح مقاومت بتن است و نباید انتظار بیشتری داشته باشید.
• در صورتی که بتن دارای ترک و پوسته باشد، این چکش نتایج متفاوتی را فراهم می سازد.
• تست کالیبراسیون از بخش های مهم برای این دستگاه بوده و سبب می شود که دستگاه کالیبره شده و مکانیزم اجرایی بهتری داشته باشد.
• آزمایش توسط این دستگاه باید به صورت راست روی سطح صورت بگیرد.
• مقاومت بتن به صورت غیر مستقیم توسط دستگاه نشان داده می شود و نباید انتظار مقدار دقیق داشت.
• بهتر است از چکش اشمیت یکپارچه استفاده کنید تا دقت و تکرارپذیری بالایی را پوشش دهد و به شکل مشخصی قابل اجرا باشد در هر صورت این چکش ها از نظر ساختار مشابه هستند اما یک سری تفاوت در کیفیت و دقت دیده می شود.

در دنیای ساختمان سازی یکی از موارد مهم انتخاب ابزار است هرچه کیفیت و دقت ابزارها قوی تر باشد میتوان انتظار نتیجه بهتر داشت. البته که مدل های پیشرفته از این چکش ها نیز وجود دارد که سبب اجرای بهتر کار می شود.