آب بندی در لغت به معنی بستن راه آب و نفوذ رطوبت تعبیر شده است. آب بندی بتن به عنوان راهکاری برای جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت اضافه و هر چیزی که بتن را سست کند، تعبیر می شود. در واقع آب بندی نوعی عایق کردن بتن در مقابل عوامل فرساینده است.
آببندی بتن در تمامی سازههای بتنی که به صورت دائم یا غیر دائم با رطوبت، مایعاتی مثل آب، اسید و سایر مواد شیمیای در ارتباط باشد، ضرورت دارد. هر کدام از این مواد میتواند طی مدت زمانی بتن را سست کرده و عامل سایش و از بین رفتن آن شود.
با توجه به اجزای تشکیل دهنده بتن (سنگدانه، ماسه، سیمان و آب)، عموما بتن به عنوان یک خمیر متخلخل شناسایی میشود که پس از آنکه آب خود را از دست داد و به سنگ تبدیل شد، قابلیت نفوذ پذیری آب و سایر عوامل تخریب زا در آن بیشتر میشود. به خصوص سازه هایی مثل استخرها که بیشترین تماس را با آب و مایعات دارند درصد نفوذ آب و تخریب آن بیشتر است. از این رو محافظت از آن خصوصا در سازه های بتنی بسیار حائز اهمیت است. آببندی نوعی پوشش روی سطح بتن است و با روش های مختلفی اجرا می شود.
آببندی و عایق کردن خصوصا آب بندی بتن باعث میشود تا بتن عایق شده و سطح تماس آن با عواملی که باعث سایش و تخریب آن می شود کم شود. در نتیجه، طول عمر بتن افزایش یافته و احتمال تخریب و سایش آن به حداقل میرسد.
به جرات میتوان گفت که مهمترین راهکار برای حفاظت از بتن و سازه های بتنی، آببندی و عایق کردن آن است. نباید تاثیرات مثبت و کارایی آب بندی را نادیده گرفت. با جلوگیری از نفوذ عوامل مخرب مثل آب تا حد زیادی از تخریب و سایش بتن جلوگیری خواهد شد. همانطور که پیش تر گفتیم روش های مختلفی برای آب بندی بتن وجود دارد.
مهمترین و شناخته شده ترین روش آببندی بتن، روش واتر پروف است که در حین ساخت بنا استفاده می شود. آببندی با روش واتر پروف با افزودن ماده واتر استاپ، باعث کاهش نفوذ پذیری بتن میشود. واتر استاپ یک ماده آببند کننده است که به عنوان یک پوشش آب بندی، روی بتن قرار میگیرد.
عموما عایق کردن بتن به دو روش انجام می شود:
این نوع آببندی در حین ساخت و ساز بنا و بتن ریزی انجام میشود. آب بندی بتن اولیه اقتصادی ترین روش برای عایق کردن سنگ بتن عنوان شده است.
پس از بتن ریزی در ساخت و ساز در سازههای بتنی انجام میشود. اساس آببندی ثانویه، آببندی غشایی است.
مواد افزودنی بتن موادی است که با افزودن به بتن، آن را نسبت به عوامل مخرب عایق می کند. این مواد به شکل مایع یا گرد موجود است. مواد افزودنی در کنار سیمان تخلخل بین سنگدانه های بتن را پر کرده و نفوذ پذیری بتن را به حداقل می رساند. مواد افزودنی بتن برای اطلاح خواص بتن و حفظ استحکام و مقاومت آن در برابر برابر رطوبت به بتن اضافه می شود. برای تولید بتنهای ویژه که باید در شرایط خاص استفاده شوند، از افزودنی های آببندی استفاده می شود.
اگر در انتخاب یا نحوه استفاده از افزودنیها اشتباه شود، باعث میشود بتن یا به خوبی محکم نشود و یا اختلال در آن زیاد باشد. در هر صورت عواقب خوبی برای سازه نخواهد داشت.
مواد افزودنی آببندی به دو گروه مواد شیمیایی و مواد معدنی تقسیم میشوند.
این ماده ترکیبی معینی از پودر میکروسیلیکا (پودر آب بند بتن) با ملامین، نفتالینی و الیاف بتن است.
این افزودنی یک افزودنی شیمیایی است و در حین ساخت به بتن اضافه می شود. افزودنی کریستاله قابلیت پر کردن درز و شکاف های بتن حتی پس از گذشت طولانی زمان را دارد. این محصول یکی از بهترین محصولات آب بند شناخته شده است.
این محصول از پلیمرهای اکرلیکی تولید شده و با اضافه شدن به بتن، یک آب بند فوق العاده قوی تولید میکند.
پوزولان ها جز مواد معدنی اند و از سنگهای سیلیسی تولید می شوند. این مواد خاصیت چسبندگی ندارند. اما در مجاورت رطوبت و طی یک واکنش شیمیایی با آهک آزاد شده و ذرات ریز سیلیس یا آلومین یک سیمان محکم و آببند بوجود می آورند.